Παρατηρήσεις επί του άρθρου 7
Η ομοσπονδία μας εκπροσωπεί 5.000 πράκτορες και συνολικό απασχολούμενο προσωπικό μεγαλύτερο των 15.000 εργαζομένων που συνεργάζονται εδώ και 50 χρόνια με την ΟΠΑΠ ΑΕ, προσφέροντας τα μέγιστα στην Εθνική Οικονομία, στις τοπικές οικονομίες, στον Αθλητισμό και τον Πολιτισμό.
Το Νομοσχεδίου για τη ρύθμιση των τυχερών παιχνιδιών, αποτελεί πάγια θέση των πρακτόρων, καθώς εδώ και χρόνια η έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου και αποφασιστικής διευθέτησης της αγοράς, έχει ευνοήσει την παραοικονομία προκαλώντας τεράστια οικονομική ζημιά και κοινωνικά προβλήματα από τον εθισμό που προκαλούν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.
Έρευνες αναφέρονται στις επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό που μπορεί να φέρει η εξάπλωση παιχνιδιών του τύπου (AWP’s , VLTs).
Ο αριθμός των ενήλικων Ελλήνων που ασχολούνται με τον τζόγο σύμφωνα με έρευνα της V-PRC για λογαριασμό της Κίνησης Πολιτών για τον Περιορισμό των Τυχερών Παιχνίων, είναι περίπου 3.700.000.
Το 13% παρουσιάζει ενδείξεις εξάρτησης και το 20% αντιμετωπίζει οικογενειακά προβλήματα εξαιτίας του τζόγου.
Σε ό,τι αφορά ειδικά τους κουλοχέρηδες, το 92% θεωρεί ότι μειώνουν το οικογενειακό εισόδημα, το 86% ότι αποτελούν σοβαρή εξάρτηση, το 74% ότι αυξάνουν την εγκληματικότητα και την παραβατικότητα.
Επί της αρχής λοιπόν η ΠΟΕΠΠΠ, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στη κοινωνία εκφράζει την ένσταση της, με την πρόθεση ανάπτυξης των (ΑWP’s,VLTs) στην χώρα και θεωρεί ότι η σωστή επιλογή θα ήταν η πάταξη της παραοικονομίας, με την επιβολή εξαντλητικών διοικητικών ποινών που θα καθιστούσε ασύμφορη την παράνομη δραστηριότητα.
Παρόλα αυτά, εάν έχετε ήδη αποφασίσει την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών παιχνιδιών τέτοιου τύπου, τότε θεωρούμε πως κάτι τέτοιο θα πρέπει να γίνει μόνο αν ισχύσουν οι παρακάτω προϋποθέσεις , οι οποίες θα προφυλάξουν το κοινωνικό σύνολο από τις γνωστές σε όλους καταστροφικές συνέπειες.
- Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που θα πρέπει να επιλεγούν είναι τα VLT’s, που προσφέρουν ασφαλή διεξαγωγή τους με κεντρική διαχείριση. Ο διαχειριστής των παιχνιδιών αυτών ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΛΛΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΑΠ ΑΕ η οποία σε συνεργασία με το δίκτυο της ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΓΓΥΗΘΕΙ αφενός την επιτυχία του νέου παιχνιδιού, άρα και τα προσδοκώμενα έσοδα προς την Πολιτεία και αφετέρου τον αποτελεσματικό έλεγχο των παικτών, από τις καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να προκαλέσουν στην κοινωνία.
- Τα παιχνίδια των (VLTs) δεν θα πρέπει να έχουν επιθετικό χαρακτήρα (όχι μεγαλύτερη επιστροφή από 70% στον παίχτη) και αυτό διότι είναι αποδειγμένο πως τα επιθετικά παιχνίδια δημιουργούν μεγαλύτερο εθισμό στον παίχτη.
- Ο αριθμός των παιχνιδομηχανών (VLTs) που τελικά θα αναπτυχτούν στην χώρα, δεν θα πρέπει να είναι στον μέσο Ευρωπαϊκό όρο (3,2 VLTs ανά 1000 κατοίκους) όπως αναφέρεται στο κείμενο της διαβούλευσης, αλλά στον μέσο όρο των παρόμοιων πληθυσμιακά χωρών όπως η Αυστρία, η Ιρλανδία, η Σουηδία, η Βουλγαρία, στις οποίες παρατηρούμε ότι ο αριθμός τους κυμαίνεται από 1 έως 2 VLTs ανά 1000 κατοίκους
- Τέλος, οι παιχνιδομηχανές (VLTs) θα πρέπει να αναπτύσσονται σε ΑΜΙΓΕΙΣ ΧΩΡΟΥΣ, οι οποίοι θα διαθέτουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και προϋποθέσεις (π.χ αυστηρή απαγόρευση εισόδου σε ανήλικους) θα ελέγχονται και θα αποτρέπουν τον εθισμό.
Με παρουσία 50 ετών στην αγορά των τυχερών παιχνιδιών, διεξάγοντας με πλήρη διαφάνεια και νομιμότητα τα παιχνίδια της ΟΠΑΠ, το δίκτυο των πρακτορείων μας έχει καταξιωθεί στη συνείδηση του παικτικού κοινού ως χώροι εγγυημένων υπηρεσιών με ένταση στην φιλία, την αναγνωρισιμότητα, την κοινωνική ευθύνη και αποδοχή.
Τα εγγυημένα φορολογικά έσοδα και η εμπειρία μας, αποτελούν τεκμήριο επιτυχίας και ασφάλειας για την διεξαγωγή των ηλεκτρονικών παιχνιδιών τύπου VLT’s.
Αν η απόφαση σας είναι τελικά η εισαγωγή τους, φροντίστε για την όσο πιο ήπια και ελεγχόμενη λειτουργία τους στα μοναδικά (εκτός Καζίνο) νόμιμα εξουσιοδοτημένα καταστήματα πώλησης τυχερών παιχνιδιών της χώρας μας.
Παρατηρήσεις επί του άρθρου 10
Σε κάθε περίπτωση, εν όψει και των παρατηρήσεών μας επί του άρθρου 11, κρίνουμε αναγκαίο κατά τη διαμόρφωση των ειδικότερων όρων και προυποθέσεων για την αδειοδότηση των καταστημάτων, όπου θα διεξάγονται τα υπόψη παίγνια, να ληφθεί υπόψη το ισχύον νομικό και συμβατικό πλαίσιο λειτουργίας των πρακτορείων του Ο.Π.Α.Π. ιδίως όσον αφορά στις προδιαγραφές των χώρων στέγασης των πρακτορείων, ώστε να μην εμποδίζεται για λόγους τυπικούς η διεξαγωγή τους και εντός των –υφιστάμενων ή μελλοντικών- πρακτορείων.
Παρατηρήσεις επί του άρθρου 11
Η ομοσπονδία μας εκπροσωπεί πέντε χιλιάδες (5.000) πράκτορες και περισσότερους από 15.000 εργαζόμενους. Η συνδρομή μας – εδώ και πενήντα (50) χρόνια που συνεργαζόμαστε με τον ΟΠΑΠ – στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και των τοπικών οικονομιών, καθώς και στην προαγωγή του αθλητισμού και του πολιτισμού είναι σημαντική.
Η ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης της αγοράς των τυχερών παιχνιδιών αποτελεί πάγια θέση μας και ως εκ τούτου η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία μας βρίσκει καταρχήν σύμφωνους. Πράγματι, η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου και ελέγχου της αγοράς των τυχερών παιγνίων, αλλά και η συνακόλουθη εξάπλωση του παράνομου τζόγου έχουν προκαλέσει σοβαρά κοινωνικά προβλήματα και σημαντικές απώλειες στα κρατικά έσοδα.
Ωστόσο, κρίνουμε ότι συγκεκριμένες νομοθετικές επιλογές, όπως αυτές αποτυπώνονται στην προωθούμενη ρύθμιση, παρουσιάζουν σημαντικά μειονεκτήματα. Πρόκειται για το πλαίσιο οργάνωσης και διεξαγωγής του διαδικτυακού στοιχήματος που διαμορφώνεται με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο το οποίο κρίνουμε ότι δεν θα επιφέρει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
Ειδικότερα, θεωρούμε ότι το διαδίκτυο είναι ένας χώρος ο οποίος πρακτικά είναι αδύνατο να ελεγχθεί, ενώ κάθε προσπάθεια νομιμοποίησής του θα μεγεθύνει την παραοικονομία και δεν θα προσφέρει τα προσδοκώμενα έσοδα, αφού θα συρρικνώσει το τζίρο του υπάρχοντος δικτύου και θα οδηγήσει σε μακροχρόνια ανεργία χιλιάδων εργαζομένων που έχουν επενδύσει και έχουν προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια με τα ήπια παιχνίδια του Ο.Π.Α.Π. Εξάλλου, εκτεταμένες έρευνες έχουν δείξει ότι το διαδίκτυο δεν παρέχει κανενός είδους αποτελεσματική προστασία ούτε των συναλλαγών ούτε και του χρήστη, αφού η μέσω αυτού διεξαγωγή των παιχνιδιών δεν γίνεται με φυσικό τρόπο, με αποτέλεσμα να παρακάμπτονται εύκολα οι όποιες ασφαλιστικές δικλείδες ισχυρίζονται οι online εταιρίες ότι μπορούν να προσφέρουν. Οι εκατοντάδες καταγγελίες εθισμού ανήλικων στο διαδικτυακό τζόγο ενισχύουν την παραπάνω διαπίστωση. Επιπλέον, πρόσφατη θέση του safeinternet κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με τις δυσκολίες χειραγώγησης του εν λόγω μέσου (βλ. http://www.saferinternet.gr/index.php?childobjId=Text664&parentobjId=Category23&objId=Category118)
Στην περίπτωση, βέβαια, που τελικώς επιλεγεί η λύση της νομιμοποίησης του διαδικτυακού στοιχήματος, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ο μόνος τρόπος για τη διασφάλιση του ουσιαστικού ελέγχου του τζίρου, αλλά πρωτίστως για την προστασία των παικτών που θα συμμετέχουν στο διαδικτυακό τζόγο, είναι η προμήθεια καρτών συμμετοχής από τα εξουσιοδοτημένα καταστήματα του Ο.Π.Α.Π., τα οποία και μόνον μπορούν να εγγυηθούν την χορήγηση καρτών αποκλειστικά σε ενήλικους και με προκαθορισμένα όρια συναλλαγών.
Εξάλλου, όπως είναι γνωστό, το Ελληνικό Δημόσιο δυνάμει της από 15-12-2000 σύμβασης (βλ.http://www.opap.gr/files/diavoulefsi/SYMVASI_ELLINIKOY_DIMOSIOU.pdf), έχει παραχωρήσει στον Ο.Π.Α.Π., συμφώνως με τη διάταξη του άρθρου 27, παρ. 2 του Ν. 2843/2000, για χρονικό διάστημα είκοσι (20) ετών το αποκλειστικό δικαίωμα διεξαγωγής, διαχείρισης, οργάνωσης και λειτουργίας των τυχερών παιχνιδιών που διεξάγονται από τον Ο.Π.Α.Π., συμβατική δέσμευση την οποία οφείλει να λάβει υπόψη του ο νομοθέτης, στο βαθμό μάλιστα που αυτή απορρέει από διάταξη νόμου (άρθρο 27, παρ. 2 του Ν. 2843/2000). Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, το Ελληνικό Δημόσιο δεσμεύεται έναντι του Ο.Π.Α.Π., τουλάχιστον για το χρονικό διάστημα ισχύος της από 15-12-2000 σύμβασης, να μην παραχωρήσει σε τρίτο με οποιονδήποτε τρόπο, δηλαδή ούτε συμβατικώς ούτε μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας ή απλής διοικητικής αδειοδότησης, κανένα δικαίωμα ως προς τα διεξαγόμενα από τον Ο.Π.Α.Π. παιχνίδια, που θίγει το χορηγηθέν αποκλειστικό του δικαίωμα. Πολλώ δε μάλλον δεν είναι νοητή η παραχώρηση ανάλογων δικαιωμάτων σε τρίτους, στο βαθμό που ο Ο.Π.Α.Π. έχει δώσει ως αντάλλαγμα για την εν λόγω παραχώρηση το ποσό των 110.000.000.000 δρχ., ακριβώς με την προοπτική της μονοπωλιακής εκμετάλλευσης των υπόψη παιχνιδιών υπολογίζοντας σε ανάλογα κέρδη. Μεταξύ των παιχνιδιών, που διεξάγονται σήμερα από τον Ο.Π.Α.Π. Α.Ε. είναι και το Στοίχημα, η διεξαγωγή του οποίου ανέκαθεν προβλεπόταν από τον εκάστοτε ισχύοντα Κανονισμό Οργάνωσης, Λειτουργίας και Διεξαγωγής των παιχνιδιών στοιχημάτων προκαθορισμένης απόδοσης της Ο.Π.Α.Π. να λαμβάνει χώρα αποκλειστικά μέσω των πρακτορείων του Ο.Π.Α.Π., προβλεπόταν αποκλειστικά μέσω των πρακτορείων πρακτορεία του ΟΠΑΠ και μάλιστα με φυσικό τρόπο, χωρίς τη χρήση του τηλεφώνου (τηλεφωνικό Στοίχημα) ή ηλεκτρονικών μέσων (διαδικτύου, ψηφιακής τηλεόρασης κ.λπ.). Επιπλέον, όσον αφορά στην πρόθεση επαναφοράς των ηλεκτρονικών παιχνιδιών (VLT’s, AWP’s και τεχνικά) κρίνουμε σκόπιμο να επισημάνουμε την αρτιότητα του δικτύου των πρακτορείων μας ως προς την χωρική κατανομή και την τεχνική υποδομή του, αλλά κυρίως την τεχνογνωσία τόσο των ίδιων των πρακτόρων όσο και του απασχολούμενου εν γένει προσωπικού. Περαιτέρω, επισημαίνουμε ότι σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 14, παρ. 2 του Ν. 3336/2005 ορίστηκαν τα εξής: «[Τ]ο Δημόσιο διορίζει το ήμισυ πλέον ενός των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Ο.Π.Α.Π. για το χρονικό διάστημα παραχώρησης από το Ελληνικό Δημόσιο του αποκλειστικού δικαιώματος διεξαγωγής, διαχείρισης, οργάνωσης και λειτουργίας των παιχνιδιών που προβλέπονται στην από 15.12.2000 σύμβαση αποκλειστικότητας που έχει συναφθεί μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Ο.Π.Α.Π., σύμφωνα με το άρθρο 27 του Ν. 2843/2000 (ΦΕΚ 219 Α΄), ή των τυχόν ανανεώσεών της, κατά τους όρους της σύμβασης αυτής». Η διεξαγωγή των τυχερών παιχνιδιών στο σύνολό τους, με όποιον τρόπο κι αν διεξάγονται αυτά, από φορέα, η διοίκηση του οποίου ελέγχεται από το Ελληνικό Δημόσιο παρέχει, όπως είναι ευνόητο, εχέγγυα για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των προληπτικών και κατασταλτικών ελεγκτικών μηχανισμών.
Ως προς το ζήτημα δε της συμβατότητας του μονοπωλίου του Ο.Π.Α.Π. με το κοινοτικό δίκαιο θέτουμε υπόψη σας ότι και το ίδιο το Δ.Ε.Κ. έχει κρίνει ότι η παραχώρηση αποκλειστικών δικαιωμάτων στην αγορά στοιχημάτων αποτελεί υπό προϋποθέσεις επιτρεπτό περιορισμό της ελευθερίας εγκατάστασης και της ελευθερίας παροχής υπηρεσιών εντός της Κοινότητας. Πιο συγκεκριμένα, το Δ.Ε.Κ. με τις αποφάσεις του Gambelli (C-243/01) και Placanica (C-338/04, C-359/04, C-360/04) έχει κάνει δεκτό ότι περιορισμοί των ανωτέρω ελευθεριών διά της θέσπισης κρατικών μονοπωλίων δικαιολογούνται, όταν τίθενται εν όψει επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος. Σ’ αυτούς δε, όπως έχει δεχτεί το δικαστήριο συγκαταλέγονται, ιδίως η προστασία του καταναλωτή-παίχτη, η καταπολέμηση του εθισμού και της εξάρτησης του κοινού από παρόμοια παράνομα παίγνια, η μείωση των ηθικώς και οικονομικώς επιζήμιων για το άτομο και την κοινωνία συνεπειών των στοιχημάτων και των τυχερών εν γένει παιγνίων, καθώς και η προληπτική προστασία από απάτες σχετιζόμενες με τη διεξαγωγή στοιχημάτων, αλλά και εν γένει η διασφάλιση της δημόσιας τάξης. Οι παραπάνω σκοποί, που αδιαμφισβήτητα αποτελούν το σκοπό της υπό διαβούλευση νομοθετικής πρωτοβουλίας, μπορεί να εξυπηρετηθεί μόνον μέσω του δικτύου των πρακτορείων του Ο.Π.Α.Π., τα οποία λειτουργούν με έμφαση στην κοινωνική ευθύνη και στην προστασία από τον εθισμό των παικτών, εφαρμόζοντας αυστηρούς κανόνες κατά τη διεξαγωγή των παντός είδους παιχνιδιών, ιδίως όσον αφορά στην απαγόρευση συμμετοχής των ανήλικων στα παιχνίδια, η οποία για τις ανάγκες της παρούσας νομοθετικής ρύθμισης, μπορεί να επεκταθεί και σε πλήρη απαγόρευση εισόδου των τελευταίων στα πρακτορεία, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποχή τους από τα τυχερά παιχνίδια. Η διεξαγωγή του διαδικτυακού στοιχήματος μέσω των πρακτορείων του Ο.Π.Α.Π. πέραν του ότι θα ενισχύσει τη βιωσιμότητα χιλιάδων επιχειρήσεων, που λειτουργούν νόμιμα και με ξεκάθαρους όρους, θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός ισχυρού αδειοδοτημένου δικτύου τυχερών παιχνιδιών στη χώρα μας, το οποίο λόγω της δυναμικής και της εμπιστοσύνης που θα εμπνέει στο κοινό θα συντελέσει στην πλήρη εξαφάνιση φαινομένων παράνομου τζόγου. Η Π.Ο.Ε.Π.Π.Π. θεωρεί ότι κατά την τελική διαμόρφωση του περιεχομένου της υπό θέσπιση ρύθμισης πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ανωτέρω παρατηρήσεις, οι οποίες στηρίζονται στη μακρόχρονη εμπειρία μας στο πεδίο της αγοράς παιγνίων και σε πλήρη γνώση και συνείδηση των εμπλεκόμενων κοινωνικών και οικονομικών διαστάσεων του ζητήματος.
